Halloween special in Latin #6 – The Ring

Last year we went to France in the mid 1600’s for Hal­loween. This year we have turned to good old Swedish folk­tales to find our story. 

This year’s sto­ry has no date, no place, no names – which is quite com­mon for tales of this kind: sto­ries that have been told, and believed, for a very very long time. This spe­cif­ic sto­ry that has been told in many places, espe­cial­ly in the north­ern part of Swe­den, with cer­tain vari­a­tions – some­times it con­cerns a priest, oth­er times a rich farmer, some­times the sto­ry has been relat­ed by ”my sister”. 

Due to the flu­id­i­ty of folk­tales like these where things are told as if they are true and has hap­pened (per­haps they did – no smoke with­out fire, as they say), we will tell the sto­ry in that tra­di­tion: with flu­id­i­ty, but as if it has actu­al­ly happened. 

So, with­out fur­ther ado: we present ”Anu­lus – The Ring”, an old north­ern Swedish folk­tale that takes place at a par­son­age some­time a long long time ago. 

You will find the text to the sto­ry in Latin below the video.

Video in Latin

For more Hal­loween spe­cials with scary sto­ries in Latin, take a look at pre­vi­ous year’s videos: Nois­es in the night – a French ghost sto­ry; the Swedish ghost sto­ry called the Rid­er; the Art of Shud­der­ing from the broth­ers Grimm; two ghost sto­ries from Stock­holm, or our very first Hal­loween Latin spe­cial that con­cerns ghosts and scary things in ancient Rome. 

Latin text

Anulus

Quae vōbīs nār­rātūrus sum, mulierī in septen­triōnālī Suē­ti­ae parte iter facien­tī ōlim accidērunt.

Cel­erī cursū rae­da per medi­am sil­vam, inter lon­gaevās arborēs, sub nōdōsōs rāmōs et per umbrās rēpen­tēs rapiēbā­tur. “Age, celerius!” clāmāvit muli­er quae raedā vehēbā­tur. Flē­bilēs vōcēs ēdunt equī et rotae sil­vā silente.

Rae­da iam effūsō cursū it, cum subitō mōtū quassā­tur et strīdōrem modo acū­tum modo gravem ēdit. Rotā frāc­tā mox cōnsistit.

Tum raedārius mulierī “Ante­quam sil­vam intrāvimus,” inquit,“vīllam quan­dam vīdī; for­t­asse domi­nus nōbīs aux­il­i­um ferre vult.” Tum muli­er “Dēs­cendā­mus dē raedā īlicō, et ped­ibus ad vīl­lam quam cel­er­rimē eāmus!” Nec mora, in viam sē dant et repetunt vestī­gia raedae.

Iam adves­perāscē­bat, iam undique tac­i­tae tene­brae imminēbant. Muli­er et raedārius certō gradū prōcēdunt.

Sub noctem ad vīl­lam per­ve­ni­unt dē viā fessī.

Muli­er hae­sitābun­da iānu­am pul­sat et recēdit. Soni­tum accē­den­tis audit, et sta­tim iānua aperī­tur. In ōstiō sac­erdōs sēmi­som­nus stat.

“Salvē, domine.” inquit muli­er. Rota raedae nos­trae frāc­ta est, quā rē rogō tē ut mē et raedāri­um meum domī tuae per­noc­tāre sinās.

“Salvēte,” inquit sac­erdōs. “Quod rogās, mālim nōn concēdere.”

Tum ex aed­ibus audī­tur vōx: “Mī cāris­sime, memen­tō servāre iūs hos­pi­tiī quod nōs iubet aliēnōs hos­pi­tiō excipere. Quid dubitās? Num hoc noc­tis vīs mulierem et adulēs­cen­tem forās pellere? Intrōmitte eōs; haud dubiē vehe­menter ēsuri­unt et algent!” Sta­tim appāret uxor vīgin­tī circiter annōs nāta cum fīli­olō quem brac­chiīs fovet.

“Quid istīc?” inquit sac­erdōs, “Mōrem uxōrī ger­am, sed eā condi­ciōne ut raedārius in stab­ulō cum equīs dormi­at. Sed heus tū, hoc tē moni­tam volō vīl­lam hanc ā lārvīs īnfestārī atque agitārī.”

“Ā lārvīs īnfestārī dīcis? Nihil meā rēfert. Nōn sum timidā.”

“Idem dīxērunt cēterī…”

Sac­erdōs mulierem in vīl­lam recip­it et iānu­am claudit.

Sēra erat hōra. Muli­er ad cubicu­lum suum dūc­i­tur, ubi capite in pul­vīnō positō īlicō obdor­mit. Con­cu­biā autem nocte ē som­nō excitā­tur: aliquis in cubiculō erat. Cum autem ad pari­etem ver­sa cubāret, nihil qui­dem vidēre poter­at, sed soni­tum vestis lon­gae quae trahēbā­tur audit. Lentō et tamquam obrēpente ter­rōre tāc­ta sē con­ver­tit ut videat quis cubicu­lum ingres­sus som­num sibi tur­bāret. Oculīs hūc illūc cir­cum­lātīs nihil nisi tene­brās vīdit.

“Quis adest? Quid tibi vīs?” fremit muli­er, “mitte mē; mihi fes­sae som­nō opus est. Quisquis es, abī!”

Soni­tum tab­ulā­men­tī gemen­tis et vestis quae movē­tur audit. Tum sequitur silen­tium. Cum sonitū abit ter­ror. Dēnuō sōla erat in cubiculō.

Postrīdiē māne dē iīs rēbus quās nocte vīder­at sac­erdōtī uxōrīque eius nārrat.

“Dīxīn’ hoc fore? Lār­vae hunc locum īnfestant!”

“arvae” inquit sac­erdōtis fīliolus.

Super­stiōnem sac­erdōtis con­tem­nēns sēcum sīc cōgi­tat: “Nē illī timidī sunt! Noc­tū inā­nia et vāna ex metū nos­trō imāginem accipere solent. Lār­vae nihil sunt nisi fābu­lae quibus improbōs puerōs ter­reās. Sine dubiō ancil­la quaedam noc­tū clam in cubicu­lum eum irrēpsit.”

Inter­diū raedārius pro­fec­tus ad rotam raedae reparan­dam ali­quan­tō post rē īnfec­tā red­it. Diēs in noctem vertitur.

Et hāc nocte muli­er strepitū noc­turnō ē som­nō excitā­tur. Iam vērō nōn tene­brās vac­uās sed tamquam mātrō­nam can­didā veste et vēlāmine vestī­tam videt. Mātrō­na nihil dīcit.

“Quid tū tan­dem vīs? Respondē nūnciam!”

Nūl­lō ver­bō fac­tō hos­pi­ta noc­tur­na manum sibi ad caput admovet. Sīc manū ad caput admōtā ali­quan­tisper stat, tum in vapōrem gelidum solū­ta ē cōn­spec­tū mulieris in lec­tō iam seden­tis abit.

Ubi diēs illūx­it cubicu­lumque col­lūstrāvit, muli­er eum ipsum locum ubi hos­pi­ta nocte steter­at gut­tīs cruōris esse cōnsper­sum animadvertit.

Hāc rē valdē per­tur­bā­ta nihil sac­erdōtī uxōrīque eius dīcit.

Et hic diēs, quem ad mod­um vēn­er­at, ita abi­it locumque ces­sit tenebrīs.

Sub ves­pe­rum raedārius mulierī dīx­it rotā refec­tā raedam ad iter parā­tam esse, ut dīlūculō proficīscī pos­sent, sī ipsa vellet.

Paulō ante cēnam muli­er tab­u­lam pic­tam, quae dē pari­ete mag­nae aulae pendē­bat, admīrābā­tur, quae eff­in­gē­bat mulierem sevērō vultū.

“Illa est sac­erdōtis uxor!” inquit aliquis.

Muli­er con­ver­sa uxōrem sac­erdōtis cōnspicit.

“Nōnne tū es uxor sac­erdōtis?” rogat mulier.

“Sum qui­dem. Illa supe­ri­or fuit uxor. Haud ita prī­dem mortem obi­it, paucīs mēn­si­bus ante­quam fīli­o­lus nos­ter nātus est.”

“Sed tab­u­la pic­ta eius eti­am manet?”

Hīc ser­mōnem inter­pel­lat sacerdōs.

“Nōn­dum” inquit ille, “vacāvit mihi locāre tab­u­lam novam facien­dam. Par­en­tibus enim parvulōrum tam mul­ta sunt facien­da, ut adves­perās­cat priusquam omnia negō­tia absolveris. Sed, cēna iam apposi­ta est.

Dēnuō nox ven­it et omnēs cubi­tum eunt.

Con­cu­biā nocte tōtum mulieris cubicu­lum subitō frīgēsc­it. Appāret īdōlōn īdem quod priōribus noctibus, can­didā veste vestī­tum. Muli­er in lec­tō sedēns ter­rōre plānē per­cul­sa videt īdōlōn propius accēdere. Iam tam prope stā­bat ut sī inter vīvōs esset, ani­mam eius sēn­sis­set. Nūl­la autem ani­ma ex ōre hos­pi­tae exībat.

Muli­er quae iam tan­dem intel­le­git sibi rem esse cum lārvā ani­mō col­lēc­tō “Quid tē agi­tat? Quid tibi deest? Cūr nōn licet tibi quiēscere?”

Tum mātrō­na can­didā veste vestī­ta vēlāmine sub­lātō caput dēmit­tit ut muli­er vidēre pos­set. Cum ante sē caput lār­vae videt, faciēs eī nōn omnīnō ignō­ta vidē­tur. Subito hor­resc­it ubi videt caput hiāre.

Tum muli­er cum paulisper sēcum dēlīberās­set, ānu­lum dē dig­itō dētrac­tum in caput lār­vae stan­tis īnser­it tum capite fis­sō com­pressō ut in nātūram redīret sollem­nī vōce sīc fātur:

“Iam quiēsce.”

Cōn­fes­tim abit hospita.

Ubi dīlūx­it, muli­er cum raedāriō abīre parat, sed prius quam proficīs­cun­tur, sac­erdōtī uxōrīque eius grātiās agere vult. Dum eōs quaer­it, in aulam illam mag­nam intrat, et tab­ulā pic­tā rūr­sus vīsā sēcum tacita:

“Ut sus­picābar.”

Simul atque raedam cōn­scen­dit, raedāriō negāvit sē iter per­rēc­tūram, priusquam mag­istrā­tum adiisset.

Pāret raedārius.

Ali­quan­tō post muli­er mag­istrā­tuī rem omnem nār­rat: lār­vam noc­tū inquiētāre vīl­lam sac­erdōtis, lar­vamque nōn aliam esse atque ipsam sac­er­do­tis uxōrem super­iōrem quae occīsa esset quod ancil­la ē sac­erdōte gravi­da esset; hanc eum posteā in mātrimōni­um dūxisse vix­dum super­iōre uxōre sepultā.

Mag­istrā­tuī rēs sānē prōdigiōsa esse vidē­tur sed illud ver­bīs mulieris fidem fac­it quod uxor sac­erdōtis mor­tua est paucīs tan­tum mēn­si­bus ante­quam nova uxor fīli­um peperit.

Rēc­tā ītur ad coemētēri­um ut cadāver uxōris effodiant.

Hor­rendō vīsū cōn­ster­nan­tur: calvāri­am uxōris fis­sam inve­ni­unt, atque ad haec, in mediō capite ānu­lus invenītur.